Χρυσή Αυγή: Να κατεβάσουμε τις μάσκες.

του Γιώργου Καραμπελιά από το Άρδην τ. 90 που κυκλοφορεί με αφιέρωμα στη Χρυσή Αυγή

Όλοι όσοι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για την εκτίναξη ενός ναζιστικού γκρουπούσκουλου στο επίκεντρο της ελληνικής πολιτικής ζωής, θα πρέπει να μας προσφέρουν και κάποιες ικανοποιητικές εξηγήσεις, ερμηνεία αυτού του φαινομένου.

Tο τέλος του μακρού 20ού αιώνα

των Τζιοβάνι Αρίγκι, Μπέβερλυ Σίλβερ

από το περιοδικό Άρδην, τ 86

Γράφοντας σχεδόν πριν από 20 χρόνια, λίγο μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, ο Βρετανός ιστορικός Έρικ Χομπσμπάουμ μίλησε για τη διάχυτη σύγχυση που επικρατεί σχετικά με το που κατευθύνεται ο κόσμος: «Σαν να είχαμε περικυκλωθεί από μια παγκόσμια ομίχλη», έγραφε. Στα τέλη του 20ου αιώνα, οι πολίτες του κόσμου ήταν βέβαιοι «ότι μια ιστορική εποχή τερματίζεται. Αλλά δεν γνώριζαν σχεδόν τίποτε περισσότερο»1. Κατά τις δύο δεκαετίες που μεσολάβησαν, παρόλο που η «νέα εποχή» συνέχισε να παίρνει μορφή, η «παγκόσμια ομίχλη» δεν έχει ακόμα σκορπιστεί.

Οι προσεγγίσεις ως προς την φύση της παγκόσμιας αλλαγής έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, εν μέσω της εκτεταμένης οικονομικής άνθησης των Ηνωμένων Πολιτειών, και όταν δεν υπήρχε κανένας σοβαρός ανταγωνιστής της παγκόσμιας αμερικανικής ισχύος, πολλοί μιλούσαν για έναν επικείμενο «δεύτερο αμερικανικό αιώνα». Αυτές οι προβλέψεις έφτασαν στο απόγειό τους έπειτα από την χρηματοπιστωτική κρίση των ασιατικών χωρών του 1997. Αλλά εν συνεχεία, η κατάσταση αντιστράφηκε, αρχικά με το σπάσιμο της χρηματιστηριακής φούσκας της Νέας Οικονομίας στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης το 2000-2001, και αμέσως μετά με την πανωλεθρία στο Ιράκ και την αποτυχία των σχεδίων της κυβέρνησης Μπους για έναν Νέο Αμερικάνικο Αιώνα. Με την χρηματιστηριακή κατάρρευση που είχε ως επίκεντρο την Αμερική το 2008 και την συνεχιζόμενη, ραγδαία ανάπτυξη της Κίνας, η συζήτηση για έναν «δεύτερο αμερικανικό αιώνα» έλαβε τέλος. Αντίθετα, πολλαπλασιάστηκαν οι προβλέψεις για έναν επικείμενο κινέζικο αιώνα. Την ίδια στιγμή, οι προβλέψεις για το τέλος της παγκόσμιας αμερικανικής ηγεμονίας πολλαπλασιάστηκαν θυμίζοντας τη δεκαετία του 1970, όταν η αμερικάνικη ήττα στο Βιετνάμ, η πετρελαϊκή κρίση και ο στασιμοπληθωρισμός διαμόρφωναν μια αίσθηση βαθύτατης κρίσης.

«Τα μονοπάτια του κεφαλαίου»

Ο Τζιοβάνι Αρίγκι (7 Ιουλίου 1937-18 Ιουνίου 2009) υπήρξε θεωρητικός της πολιτικής οικονομίας και της κοινωνιολογίας. Μέχρι το 1998, διετέλεσε Καθηγητής Kοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 15 γλώσσες.
Ο Αρίγκι γεννήθηκε στην Ιταλία το 1937. Απέκτησε το διδακτορικό του από το πανεπιστήμιο του Μποκόνι, το 1960. Ξεκίνησε την καριέρα του διδάσκοντας στο πανεπιστήμιο της Ροδεσίας (τώρα Ζιμπάμπουε) και, αμέσως μετά, στο πανεπιστήμιο του Νταρ ες Σαλάμ, στην Τανζανία. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Αφρική, μελέτησε το πώς η προσφορά εργατικών χεριών, και η αντίσταση των εργατών, επηρέασαν την ανάπτυξη του ιμπεριαλισμού και των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων, ενώ συνδέθηκε οργανικά με τα τελευταία. Εκεί, επίσης, γνώρισε τον Ι. Βαλερστάιν, με τον οποίο συνδέθηκε αργότερα πραγματοποιώντας από κοινού διάφορες έρευνες. Μετά την επιστροφή του στην Ιταλία, το 1969, ο Αρίγκι ενεπλάκη στο εργατικό/φοιτητικό κίνημα της εποχής, ιδρύοντας την Ομάδα Γκράμσι στα 1971, ενώ παράλληλα δίδασκε σε διάφορα ιταλικά πανεπιστήμια. Το 1979, δίδαξε στο Κέντρο Φερνάντ Μπροντέλ για τη μελέτη των οικονομιών, των ιστορικών συστημάτων και των πολιτισμών (πανεπιστήμιο του Μπίνχαμπτον), ως καθηγητής κοινωνιολογίας, μαζί με τον Ι. Βαλερστάιν και τον Τέρενς Χόπκινς. Κατά την περίοδο αυτή, το Κέντρο Μπροντέλ εξελίχθηκε στο επίκεντρο της μελέτης των παγκόσμιων συστημάτων, προσελκύοντας διανοουμένους απ’ όλες τις χώρες.

Η πιο διάσημη δουλειά του είναι μια τριλογία για τις καταβολές και τους μετασχηματισμούς του παγκόσμιου καπιταλισμού, η οποία ξεκίνησε το 1994 με ένα βιβλίο που αναθεωρούσε την εξέλιξη του καπιταλισμού, με τον τίτλο Ο Μακρύς Εικοστός Αιώνας: Χρήμα, Εξουσία και οι Καταβολές της Εποχής μας. Το βιβλίο αυτό είναι κλασικό στο πεδίο του και έχει μεταφραστεί σε 10 γλώσσες. Το 1999, δημοσίευσε το έργο Χάος και Διακυβέρνηση στο Σύγχρονο Παγκόσμιο Σύστημα μαζί με την Μπέβερλι Σίλβερ, ενώ το 2007 εξέδωσε το τελευταίο βιβλίο της σειράς, Ο Άνταμ Σμιθ στο Πεκίνο, Γενεαλογίες του Εικοστού Πρώτου Αιώνα, συγκρίνοντας τη δυτική με την ανατολική οικονομική ανάπτυξη και μελετώντας την ανάδυση της Κίνας ως παγκόσμιας οικονομικής δύναμης.

Έχει επηρεαστεί από το έργο των Μαρξ, Γκράμσι, Βέμπερ, Άνταμ Σμιθ, Καρλ Πολάνυι και Τζόζεφ Σουμπέτερ.
Η συνέντευξη που έδωσε στον Ντέιβιντ Χάρβεϊ, είναι η τελευταία του και δημοσιεύθηκε στο τεύχος Μαρτίου/Απριλίου του 2009, του περιοδικού New Left Review. Ο Τζ. Αρίγκι πέθανε τον Ιούνιο του 2009, έπειτα από μακροχρόνια μάχη με τον καρκίνο.

Πληθυσμός, μετανάστευση και παγκοσμιοποίηση

του Χέρμαν Ντέιλι από το Άρδην τ. 89 που κυκλοφορεί

Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι διεθνοποίηση, αλλά κατάργηση των εθνικών συνόρων –ανοίγοντας το δρόμο όχι μόνο στην ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων και προϊόντων αλλά, επίσης, κατ’ ουσίαν, στην ελεύθερη μετακίνηση (ή ανεξέλεγκτη μετανάστευση) των τεράστιων αποθεμάτων εργατικού δυναμικού από περιοχές με ραγδαία δημογραφική ανάπτυξη. Οι συνέπειες για τις εθνικές οικονομίες θα μπορούσαν να αποβούν τραγικές.

«Μετανάστευση, δημογραφία και γεωπολιτική»

Το εισαγωγικό κείμενο από το αφιέρωμα του Άρδην (τ. 89)

Μέχρι σήμερα, η συζήτηση για το μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα έχει διεξαχθεί σε εντελώς μονοδιάστατη και εσφαλμένη βάση. Από την πλευρά των… «φιλομεταναστευτικών» δυνάμεων, προτάσσεται η λογική της αλληλεγγύης με τους φτωχούς μετανάστες και η ανθρωπιστική διάσταση του μεταναστευτικού, ενώ από την αντίστροφη πλευρά προτάσσεται κυρίως το ζήτημα της εγκληματικότητας, της παραβατικότητας και της πληθυσμιακής αλλοίωσης συγκεκριμένων περιοχών της χώρας. Η πρώτη άποψη υποτιμά τον αριθμό των μεταναστών και τις κοινωνικές διαστάσεις των προβλημάτων που ανακύπτουν από τη μαζική μετανάστευση και, προπαντός, τη λαθρομετανάστευση, και η δεύτερη μάλλον υπερτιμά τον αριθμό τους, με πληροφορίες για πολλά εκατομμύρια λαθρομεταναστών.

Ο Ελληνισμός στο σταυροδρόμι

Γιάννης Γαϊτης, Ανθρώπινες φιγούρες (1975)

 του Γιώργου Καραμπελιά

 Τα τελευταία χρόνια, όποτε αναφέρω, και το κάνω συχνά, τη βαθύτερη πεποίθησή μου πως ο ελληνισμός βρίσκεται μπροστά σε μια κρίση υπαρκτικού χαρακτήρα, οι περισσότεροι συνομιλητές ή ακροατές μου θεωρούν πως κάνω απλώς ένα σχήμα λόγου, για να υπογραμμίσω το βάθος της κρίσης. Ωστόσο –δυστυχώς– εννοώ ακριβώς αυτό που υποστηρίζω. Οι Έλληνες βρίσκονται σ’ ένα ιστορικό σταυροδρόμι, από τη μία πλευρά του οποίου υπάρχει μια καθοδική σπείρα, πιθανόν χωρίς επιστροφή, και από την άλλη η ανάταξή του.

Οι πολλαπλές στοχεύσεις του νέου Μνημονίου

του Κώστα Γεώρμα από το Άρδην τ. 88

1. Η πρώτη και βασική στόχευση του μνημονίου είναι να αφαιρέσει από το πολιτικό σύστημα οποιαδήποτε έννοια αυτονομίας στην οικονομική πολιτική, ανεξαρτησίας αναφορικά με τον χειρισμό προϋπολογισμού και εσωτερικών ζητημάτων και εθνικής κυριαρχίας. Αυτό υλοποιείται όχι μόνο μέσα από την υπαγωγή του νέου δανεισμού στο βρετανικό δίκαιο, από το σχεδιαζόμενο ειδικό ταμείο χειρισμού του νέου δανεισμού για την αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων, αλλά και μέσα από τους όρους που θέτει το μνημόνιο (μειώσεις των δαπανών του δημοσίου έως το 2015 ως ποσοστό του ΑΕΠ, περιορισμός συνταξιοδοτικής δαπάνης ως ποσοστό του ΑΕΠ, συγκεκριμένοι όροι για την αγορά εργασίας, και άλλα). Συνεπώς, η οποιαδήποτε κυβέρνηση αναλάβει την υλοποίηση του μνημονίου θα αδυνατεί να εφαρμόσει μια διαφορετική πολιτική, πέραν αυτής που επιθυμεί ο κ. Σόιμπλε.

Η δίκη του Θ. Κολοκοτρώνη το 1834, Οι αδέκαστοι δικαστές Πολυζωίδης -Tερτσέτης

Σαν σήμερα, στις 16 Απριλίου του 1834, ξεκίνησε η δίκη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και του Δημήτριου Πλαπούτα με την κατηγορία της συνωμοσίας εναντίον του βασιλιά Όθωνα. Δεν ήταν όμως η πρώτη φορά που φυλακίστηκε. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, μετά από ένοπλες συγκρούσεις, ο ίδιος και ο γιος του είχαν συλληφθεί και φυλακιστεί στο Ναύπλιο.

Κυκλοφορεί το νέο τεύχος του Άρδην (τ.88)*

* Διαβάστε στο Άρδην που κυκλοφορεί σήμερα στα βιβλιοπωλεία της Αθήνας και από αύριο και στα περίπτερα.